W pierwszych dniach Nowego Roku chciałbym życzyć wszystkim dłużnikom powodzenia w realizacji swoich założeń mających na celu wyjście z długów. Bycie dłużnikiem to nie wstyd. Najważniejsze jest, aby odkryć w sobie potrzebę uporządkowania swojej sytuacji finansowej. Zadłużenie w bankach, wezwania do zapłaty firm windykacyjnych oraz wizyty komornika niech będą argumentem zachęcającym nas do zrobienia porządku w swoim życiu finansowym.

Rząd wychodzi naprzeciw oczekiwaniom dłużników, przygotowując projekt nowej ustawy o komornikach. Najważniejsze i zarazem najkorzystniejsze zmiany dla dłużników dotyczą czynności egzekucyjnych komornika wykonywanych w miejscu zamieszkania dłużnika. Cieszy fakt, że ustawodawca dostrzegł potrzebę, aby zwiększyć ochronę prawną dłużnika w trakcie egzekucji z ruchomości.

Zmiany w egzekucji komorniczej dotyczą:

Nałożenia na komornika obowiązku korzystania z asysty Policji w trakcie przymusowego otwarcia lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Do tej pory takiego obowiązku nie było. Skorzystanie z asysty Policji zależało od woli komornika. Komornik wzywał asystę Policji najczęściej wtedy, gdy dłużnik odmawiał wpuszczenia komornika do mieszkania. W projektowanej zmianie obowiązek wezwania Policji będzie nałożony na komornika w sytuacji przymusowego otwarcia mieszkania. Przymusowe otwarcie mieszkania polega na usunięciu istniejących zamków w drzwiach przy użyciu specjalistycznego sprzętu posiadanego przez ślusarza. Obowiązek uczestnictwa funkcjonariuszy Policji zwiększy poziom bezpieczeństwa dłużnika. Z drugiej strony obecność Policji zmniejszy pokusę komorników do nadużywania prawa.

Wprowadzenia obowiązku przewidującego, że czynności dokonywane przez komornika poza kancelarią są utrwalane za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk, o czym komornik uprzedza osoby uczestniczące w tych czynnościach.

To jedna z najważniejszych zmian. Jeśli zostanie przyjęta, raz na zawsze odbierze komornikom możliwość manipulowania tym, co zaszło w trakcie czynności egzekucyjnych. W razie naruszenia prawa w trakcie czynności egzekucyjnych dłużnik zdobędzie dodatkowy dowód w postaci nagrania, co przesądzi o jednoznacznej ocenie zdarzenia przez sąd rozpoznający skargę na czynności komornika.

Zabezpieczenia praw osób trzecich, będących właścicielem ruchomości, wobec których komornik dokonuje zajęcia. Przewiduje się, że komornik będzie mógł zająć tylko ruchomości stanowiące własność dłużnika; ponadto wskazano, iż komornik nie będzie mógł dokonać zajęcia ruchomości lub umorzy postępowanie w niezbędnym zakresie, jeżeli przedstawiono nie budzący wątpliwości dowód na piśmie, że zajęte ruchomości nie stanowią własności dłużnika.

To zabezpieczenie raz na zawsze wykluczy przypadki zajmowania przez komornika ciągnika lub jachtu nienależącego do dłużnika albo jeszcze innych ruchomości, które nie należały do dłużnika, ale komornik je zajął, gdyż znajdowały się “we władaniu dłużnika”. Komornicy zajmowali ruchomości nienależące do dłużnika celowo, aby wywołać presję na dłużniku, by ten jak najszybciej spłacił dług. Komornikom wydawało się, że mogą sobie na to pozwolić, bo “przed sądem obronią się, twierdząc że ruchomości znajdowały się we władaniu dłużnika”. Projektowana zmiana rozstrzygnie te kwestie na korzyść właściciela ruchomości, który nie jest dłużnikiem. Warunkiem odstąpienia od zajęcia będzie przedstawienie przez dłużnika jakiegoś dowodu (tytuł własności, dowód zakupu), z którego będzie wynikało, że dłużnik nie jest właścicielem rzeczy.

Wprowadzane zmiany zdyscyplinują komorników i odbiorą im przywilej bycia “bezwzględnym katem, który wykonuje wyrok”. Zmiany te oraz samo podejście, jakie prezentuje Ministerstwo Sprawiedliwości wobec środowiska komorniczego, ucywilizują egzekucję komorniczą. Bo długi trzeba spłacać, ale dłużnik nie może być traktowany jak “chłopiec do bicia”.